ข้อสอบโอเน็ตวิทยาศาสตร์ ม.6 (ชีววิทยา) ปี 2555

ชีววิทยา (สาระที่ 1 สิ่งมีชีวิตกับกระบวนการดำรงชีวิต และสาระที่ 2 ชีวิตกับสิ่งแวดล้อม)จำนวน 18 ข้อ 

๑.เมื่อหยดเซลล์เม็ดเลือดแดงที่มีความเข้มข้นของน้ำตาลซูโครสภายในเซลล์ 0.05 โมลาร์ลงไปในสารละลายน้ำตาลซูโครสความเข้มข้น 0.01 โมลาร์ ข้อใดต่อไปนี้กล่าวถูกต้อง

1. น้ำออสโมซิสเข้าเซลล์ ทำให้เซลล์เต่ง               2. น้ำจากในเซลล์ ออสโมซิสออกไปนอกเซลล์

3. เซลล์อยู่ในสภาพปกติ ไม่เกิดการเปลี่ยนแปลง     4. การออสโมซิสจะเกิดขึ้นด้วยอัตราเร็วที่เพิ่มขึ้น

5. แรงดันในเซลล์ที่เกิดขึ้นจากการออสโมซิส แปรผกผันกับความเข้มข้นของสารละลายในเซลล์

วิเคราะห์แนวคำตอบ 1 เนื่องจากสารละลายน้ำตาลซูโครสความเข้มข้น 0.01 โมลาร์ เป็นสารละลาย Hypotonic คือ เป็นสารละลายที่มีความเข้มข้นน้อยกว่าของเหลวภายในเซลล์ ทำให้เกิดปรากฏการณ์ Plasmoptysis นำจึงออสโมซิสเข้าไปในเซลล์ ทำให้เกิดแรงดันเต่ง (Turgor pressure) จึงทำให้เซลล์เต่ง

๒. ข้อใดไม่ใช่กลไกการรักษาดุลยภาพของสิ่งมีชีวิต

1. เวลาเล่นกีฬาจะมีเหงื่อออกมา                      2. เม็ดเลือดขาวทำลายเชื้อโรคและสิ่งแปลกปลอม

3. ปลาทะเลขับเกลือส่วนเกินออกทางปัสสาวะ        4. พารามีเซียมมีคอนแทรกไทล์แวคิวโอล

5. เมื่อเลือดเข้มข้นขึ้น สมองส่วนไฮโพทาลามัสจะทำให้รู้สึกกระหายน้ำ

วิเคราะห์แนวคำตอบ 2 เม็ดเลือดขาวทำลายเชื้อโรคและสิ่งแปลกปลอมเป็นกลไกภูมิคุ้มกัน

๓. เมื่อพืชประสบปัญหาภาวะขาดน้ำ พืชจะมีการปรับตัวตามข้อใดต่อไปนี้

1. น้ำแพร่เข้าเซลล์คุม               2. น้ำแพร่ออกจากเซลล์คุม              3. มีการสังเคราะห์กรดแอนตาซิก

4. หยุดการสังเคราะห์กรดแอนตาซิก        5. ปากใบปิด

วิเคราะห์แนวคำตอบ 5 ปากใบปิดเพื่อลดการคายน้ำ

๔. จากแผนภาพกลไกการรักษาสมดุลของน้ำในร่างกาย

ไฮโพทาลามัส >>>> กระตุ้นต่อมใต้สมองส่วนหลัง >>>> หลั่ง ADH >>>> ท่อหน่วยไตดูดน้ำกลับ>>>>ปริมาตรน้ำในเลือดสมดุล

ถ้าชายคนหนึ่งไปเล่นกีฬากลางแจ้งเป็นเวลานาน จะเกิดผลอย่างไร

1. ไม่ค่อยกระหายน้ำ                         2. ท่อหน่วยไตหดสั้นลง             3. ท่อหน่วยไตยืดยาวขึ้น

4. ปัสสาวะลดลงและเข้มข้มกว่าปกติ        5. ปัสสาวะมากและเจือจางกว่าปกติ

วิเคราะห์แนวคำตอบ 4 การเล่นกีฬากลางแจ้งทำให้สูญเสียเหงื่อ ระดับน้ำในร่างกายลดลง จึงไปกระตุ้นสมองส่วนไฮโพทาลามัส ให้ไปกระตุ้นต่อมใต้สมองส่วนหลัง หลั่งฮอร์โมน ADH  ทำให้หน่วยไตดูดน้ำกลับ ปัสสาวะลดลงและเข้มข้นกว่าปกติ

๕.ข้อใดเป็นวิธีการหลีกเลี่ยงการเป็นโรคไตได้ดีที่สุด

1. ไม่ทานอาหารที่มีรสขม                    2. ไม่ดื่มน้ำอัดลม                    3. ไม่ใส่เสื้อผ้ารัดแน่น

4. ไม่ออกกำลังกายตอนเช้า                  5. ไม่กลั้นปัสสาวะเป็นเวลานานๆ

 วิเคราะห์แนวคำตอบ 5 วิธีการหลีกเลี่ยงการเป็นโรคไตได้ดีที่สุด คือ การไม่กลั้นปัสสาวะเป็นเวลานานๆ

๖.เด็กคนหนึ่งเคยเป็นโรคอีสุกอีใสมาก่อน แม้จะเล่นคลุกคลีกับเพื่อนที่เป็นโรคอีสุกอีใสเด็กคนนี้ก็ไม่เป็นอีก แสดงว่าเด็กคนนี้มีการสร้างภูมิคุ้มกันแบบใด

1.ภูมิคุ้มกันโดยกำเนิด                        2. ภูมิคุ้มกันไม่จำเพาะ              3. ภูมิคุ้มกันก่อเอง

4. ภูมิคุ้มกันรับมา                             5. ภูมิคุ้มกันส่งต่อไป

วิเคราะห์แนวคำตอบ 3 ภูมิคุ้มกันแบ่งเป็น 2 ระบบ 1)ภูมิคุ้มกันแบบก่อเอง เป็นการสร้างภูมิคุ้มกันโดยการนำสารที่เป็นแอนติเจน ที่ไม่สามารถก่อโรคได้ มาฉีด กิน หรือทา เพื่อกระตุ้นให้ร่างกายสร้างแอนติบอดีขึ้นมาต่อต้านแอนติเจนนั้นๆ ได้แก่ วัคซีน
2)ภูมิคุ้มกันแบบรับมา เป็นการรับแอนติบอดีจากภายนอกมาเลย โดยไม่ต้องรับแอนติเจน เช่น น้ำนมแม่ เซรุ่ม 
ดังนั่น การที่เด็กเคยรับเป็นอีสุกอีใส จะสร้างแอนติบอดีขึ้นมา จึงเป็นภูมิคุ้มกันแบบก่อเอง

๗. ข้อมูลต่อไปนี้แสดงลักษณะศีรษะล้านและศีรษะไม่ล้าน ซึ่งถูกควบคุมด้วยอัลลีล B และ b

จีโนไทป์	ชาย	หญิง
BB	ล้าน	ล้าน
Bb	ล้าน	ไม่ล้าน
bb	ไม่ล้าน	ไม่ล้าน

สามีภรรยาคู่หนึ่งมีลูกสาวหนึ่งคน ภรรยามีศีรษะล้าน สามีมีผมปกติ ลูกสาวของสามีภรรยาคู่นี้จะมีโอกาสศีรษะล้านคิดเป็นร้อยละเท่าใด

1. 100                     2. 75                      3. 50                      4. 25             5. 0

วิเคราะห์แนวคำตอบ 5  ยีนหัวล้านเป็นยีนที่เพศมีผลต่อการแสดงออก โดยเป็นยีนเด่นในเพศชาย แต่เป็นยีนด้อยในเพศหญิง

๘. จากการวิเคราะห์ปริมาณเบสใน DNA ของสัตว์ชนิดหนึ่ง พบว่าประกอบด้วยเบส thymine 12.5% ของปริมาณเบสที่พบทั้งหมด ข้อใดคืออัตราส่วนของ A: C : T : G

1. 37.5 : 12.5 : 12.5 : 37.5               2. 12.5 : 37.5 : 12.5 :  37.5     

3. 37.5 : 37.5 : 12.5 : 12.5               4. 12.5 : 32.5 : 12.5 : 42.5               

5. 32.5 : 12.5 : 12.5 : 42.5

วิเคราะห์แนวคำตอบ 2 ปริมาณเบส thymine(T) 12.5% จะมีจำนวนเท่ากับปริมาณเบสAdenine(A) 12.5% ดังนั้น ปริมาณเบสที่เหลือ คือ เบสGuanine 37.5% ซึ่งจะมีปริมาณเท่ากับเบสCytosine 37.5%

๙. องค์ประกอบใดจำเป็นสำหรับกระบวนการถอดรหัสพันธุกรรม(Transcription)

          1. mRNA        2. สาย RNA ต้นแบบ     3. RNA polymerase     4. DNA polymerase   5. Ribosome

วิเคราะห์แนวคำตอบ 3 การสังเคราะห์โปรตีน มี 2 ขั้นตอน คือ การถอดรหัสพันธุกรรม(Transcription) และการแปลรหัสพันธุกรรม(Translation) ส่วนการถอดรหัสพันธุกรรมนั้น เป็นการส่งข้อมูลพันธุกรรมภายในนิวเคลียสของเซลล์ยูคาริโอต นำข้อมูลจาก DNA มาสร้างเป็นสาย mRNA แล้วส่งออกไปยังไซโทพลาสซึม เพื่อเข้าสู่กระบวนการแปลรหัสพันธุกรรม ต่อไป โดยใช้เอนไซม์ RNA Polymerase ทำงาน และใช้สายใดสายหนึ่งของ DNA แม่แบบเท่านั้น

๑๐. สิ่งมีชีวิตในข้อใดที่จัดว่าเป็นสิ่งมีชีวิตดัดแปลงพันธุกรรม (GMO)

1. เซลล์แบคทีเรียที่มียีนอินซูลินของคน              

2. ต้นกล้วยไม้พันธุ์ใหม่ที่ได้จากการเพาะเลี้ยงเนื้อเยื่อ

3. แตงโมที่คัดพันธุ์ให้มีเมล็ดลีบ                       

4. ปลาทับทิมที่ผสมปรับปรุงพันธุ์มาจากปลานิลแดง

5. ต้นพุทธรักษาที่เกิดจากการกลายพันธุ์อันเนื่องมาจากการฉายรังสีแกมมา

วิเคราะห์แนวคำตอบ 1 สิ่งมีชีวิตดัดแปลงพันธุกรรม(GMOs) คือ สิ่งมีชีวิตที่ได้รับการตัดต่อยีนหรือรับยีนเข้าไปใหม่ เช่น การเอายีนสร้างอินซูลิน(Insulin) ของคนใส่ให้กับแบคทีเรีย ทำให้แบคทีเรียสร้างฮอร์โมนอินซูลินได้ แล้วนำมาใช้ประโยชน์ต่อ เพื่อเป็นยารักษาผู้ป่วยโรคเบาหวานที่ขาดฮอร์โมนอินซูลิน

๑๑. พืชในข้อใดต่อไปนี้ มักพบในป่าที่มีความหลากหลายทางชีวภาพสูงที่สุด

1. ต้นสัก         2. ต้นไผ่          3. ต้นสนสองใบ            4. ต้นชายผ้าสีดา          5. ต้นกระบองเพชร

วิเคราะห์แนวคำตอบ 4 ชายผ้าสีดา เป็นเฟิร์นชนิดหนึ่ง ที่พบในป่าดิบชื้นซึ่งเป็นป่าที่มีความหลากหลายทางชีวภาพสูง

๑๒. ข้อใดอธิบายได้ดีที่สุดถึงผลของวิวัฒนาการที่มีต่อความหลากหลายของนกฟินช์บนหมู่เกาะกาลาปากอสซึ่งมีลักษณะจะงอยปากต่างกันไปแต่ละเกาะย่อย

1. เป็นนก species เดียวกันทั้งหมด                  

2. เป็นการปรับตัวทางด้านสรีรวิทยา

3. เกิดจากกลไกการแยกกันทางการสืบพันธุ์ในพื้นที่เดียวกัน

4. การคัดเลือกโดยธรรมชาติทำให้มีจะงอยปากเหมาะสมกับอาหารบนเกาะ

5. นกฟินช์เดิมมีหลาย species แต่บังเอิญถูกพายุพัดมาอยู่บนเกาะเดียวกัน

วิเคราะห์แนวคำตอบ 4 การคัดเลือกโดยธรรมชาติทำให้มีจะงอยปากเหมาะสมกับอาหารบนเกาะ

๑๓. นักเรียนที่ไม่ยอมช่วยเพื่อนทำงานกลุ่มส่งครู มีลักษณะใกล้เคียงกับความสัมพันธ์ของสิ่งมีชีวิตในข้อใดมากที่สุด

1. ปลาเหาฉลามที่เกาะบนตัวฉลาม         

2. แบคทีเรียไรโซเบียมอาศัยอยู่ในปมรากถั่ว

3. มอสเจริญบนเปลือกของต้นจามจุรี                 

4. พยาธิอาศัยอยู่ที่ลำไส้ของนักเรียน

5. สาหร่ายสีเขียวแกมน้ำเงินแทรกตัวอยู่กับรากลายเป็นไลเคน        

  วิเคราะห์แนวคำตอบ 4 พยาธิอาศัยอยู่ที่ลำไส้ เป็นภาวะปรสิต(+,-)

๑๔. ข้อใดต่อไปนี้เป็นการเปลี่ยนแปลงแทนที่แบบทุตติยภูมิ

1. ป่าไผ่ถูกไฟไหม้ แล้วมีต้นผักหวานขึ้นเต็มพื้นที่เดิม     

2. หนองน้ำแห้งขอดมีดงหญ้าคางอกขึ้นเป็นหย่อมๆ

3. นาข้าวหลังเก็บเกี่ยวแล้วถูกชาวไร่ปลูกข้าวโพดแทนต้นข้าว

4. ต้นเฟิร์นเจริญเติบโตแทรกขึ้นแทนต้นไม้ใหญ่ที่โค่นล้มหลังน้ำป่าพัดมา

5. ในสนามมีกลุ่มสิ่งมีชีวิต เช่น มด หญ้าเช้าชู้ ตั๊กแตน เห็ด อาศัยอยู่ร่วมกัน

วิเคราะห์แนวคำตอบ 1 การเปลี่ยนแปลงแทนที่แบบทุตติยภูมิ คือ การเปลี่ยนแปลงแทนที่โดยเริ่มจากมีสิ่งมีชีวิตเดิมอยู่แล้ว แต่มีการถูกทำลายไป เช่น ไฟไหม้ป่า 

๑๕. กิจกรรมใดของมนุษย์ที่เป็นการใช้ประโยชน์จากความหลากหลายทางชีวภาพตามธรรมชาติได้มากที่สุด

1. การเก็บสมุนไพรจากป่า                  

2. การทำเกษตรอินทรีย์           

3. การปลูกพืชเชิงเดี่ยว

4. การประกาศพื้นที่ป่าสงวน                

5. การเลี้ยงไก่กลางแจ้ง

วิเคราะห์แนวคำตอบ 2 การทำเกษตรอินทรีย์มีการเพาะปลูกพืชที่หลากหลาย เป็นการปลูกพืชร่วมกันหลายชนิด ตลอดจนการปลูกพืชหมุนเวียนชนิดต่างๆ จึงเป็นการใช้ประโยชน์จากความหลากหลายทางชีวภาพตามธรรมชาติได้มากที่สุด

๑๖. กราฟการเปลี่ยนแปลงที่เกิดขึ้นในแม่น้ำอันเนื่องมาจากมลพิษจากโรงงานอุตสาหกรรมแห่งหนึ่งปล่อยน้ำเสียลงไป นักเรียนคิดว่ากราฟใดน่าจะเป็นปริมาณของ BOD

1. A                        2. B                        3. C                        4. D              5. E

วิเคราะห์แนวคำตอบ 3 BOD(Biochemical Oxygen Demand) คือ ปริมาณแก๊สออกซิเจน ที่ต้องใช้ในการย่อยสลายสารอินทรีย์ในน้ำ โดยใช้จุลินทรีย์เป็นตัวย่อยสลาย น้ำสะอาดจะมีค่า BOD ต่ำ น้ำเสียจะมีค่า BOD สูง ดังนั้น การเปลี่ยนแปลงที่เกิดขึ้นในแม่น้ำอันเนื่องจากมลพิษจากโรงงานอุตสาหกรรมแห่งหนึ่ง ปล่อนน้ำเสียลงไปจึงเป็นไปตาม กราฟ C

17. ชาวสวนผลไม้คนหนึ่งต้องการใช้สารเคมีฆ่าแมลงที่เป็นศัตรูพืช เขาควรเลือกใช้ยาฆ่าแมลงที่มีคุณสมบัติอย่างไรที่มีผลกระทบต่อสิ่งแวดล้อมน้อยที่สุด

1. ละลายน้ำได้ดี และถูกชะล้างลงแหล่งน้ำได้ง่าย    2. สามารถสะสมในดิน เพื่อเพิ่มผลผลิตได้เป็นเวลานาน

3. สามารถสลายตัวได้เองตามธรรมชาติ               4. ถูกพืชดูดซึมได้ง่าย และสะสมอยู่ในพืชได้นาน

5. ฆ่าแมลงได้หลากหลายชนิด ทำให้ไม่ต้องฉีดพ่นบ่อย

วิเคราะห์แนวคำตอบ 3 ควรเลือกใช้ยาฆ่าแมลงที่มีคุณสมบัติสลายตัวได้เองตามธรรมชาติ จะส่งผลกระทบต่อสิ่งแวดล้อมน้อยที่สุด

18. การจัดการวัสดุเหลือใช้ตามแนวคิดการนำกลับมาใช้ใหม่ (recycle) คือข้อใด

1. การเอากระดาษที่พิมพ์แล้วหน้าเดียว มาใช้เป็นกระดาษทดเลข

2. การทำโคมไฟประดิษฐ์จากขวดพลาสติก

3. การผลิตส่วนประกอบของแขนขาเทียมจากฝาเปิดกระป๋องน้ำอัดลม

4. การทำเสื้อชูชีพจากขวดน้ำดื่มพลาสติก

5. การเอาถุงพลาสติกที่ได้จากร้านค้า กลับมาใช้อีกครั้งย

วิเคราะห์แนวคำตอบ 3  การนำกลับมาใช้ (recycle) คือ การนำวัสดุกลับมาใช้และมีการเปลี่ยนแปลงสภาพไปจากเดิม เช่น การผลิตส่วนประกอบของแขนขาเทียมจากฝาเปิดกระป๋องน้ำอัดลม